Balenciaga là hãng thời trang cao cấp do Cristóbal Balenciaga, một nhà thiết kế thời trang người Tây Ban Nha, sáng lập.
Khai sinh thương hiệu Balenciaga
Cristóbal Balenciaga thành lập thương hiệu tại Tây Ban Nha năm 1917. Các mẫu thiết kế của ông rất được ưa chuộng bởi dòng dõi hoàng tộc Tây Ban Nha. Tuy nhiên, cuộc nội chiến Tây Ban Nha năm 1936 đã khiến ông phải dời trụ sở đến Paris.
Tại Paris, Balenciaga đã thành công đến mức độ giới mộ điệu thời trang phải tìm đến Paris thậm chí trong Thế chiến thứ 2 để tìm mua sản phẩm của ông.
Balenciaga đạt đến đỉnh cao những năm 1950 và 1960. Ông được đặt làm thiết kế haute couture cho những nhân vật nổi tiếng như Mona von Bismarck, Jackie Kennedy và nữ hoàng Fabiola của Bỉ.
Tuy nhiên, Cristóbal Balenciaga đã quyết định đóng cửa nghỉ hưu năm 1968, 4 năm trước khi ông qua đời. Mãi đến năm 1986, thương hiệu Balenciaga mới một lần nữa xuất hiện khi được công ty Jacques Bogart S.A. mua lại. Hiện tại, Balenciaga do tập đoàn Kering phân phối.
Phong cách thời trang đặc trưng của Balenciaga
Dù ra đời cùng khoảng thời gian với thương hiệu Christian Dior, Balenciaga lại có bản sắc khác hẳn. Nếu Christian Dior trở về với phom dáng thắt đáy lưng ong, với kiểu dáng New Look chiết eo, thì Cristobál Balenciaga lại chuộng phom dáng phồng to lên như kén tằm che khuất mọi khuyết điểm của cơ thể. Những chiếc váy và áo khoác phồng giúp khéo léo che dấu vòng eo của người mặc này được gọi là hình ovoid.
Nếu sản phẩm có một điểm nhấn thì Cristobál Balenciaga chọn nhấn ngay dưới ngực (phom dáng Empire), với phần tùng xoè ra như bong bóng. Ông cũng ưa chuộng sử dụng những chất liệu nặng và dày, ví dụ vải dệt jacquard. Vì những chất liệu này giúp che khuyết điểm tuyệt vời nhất.
Hậu Cristobál Balenciaga (1968 trở đi)
Năm 1968, Cristobál Balenciaga đóng cửa thương hiệu để nghỉ hưu. Mãi 19 năm sau, Balenciaga mới một lần nữa tái xuất làng thời trang.
Công ty mua lại thương hiệu lúc này là Jacques Bogart S.A. Khi sở hữu thương hiệu, Jacques Bogart S.A. nhanh chóng tung ra một dòng sản phẩm may sẵn (ready-to-wear), gọi là Le Dix. Vào năm 1987 khi ra mắt dòng ready-to-wear, Balenciaga do giám đốc sáng tạo Michel Goma dẫn dắt.
Tuy nhiên, do chỉ tập trung vào dòng ready-to-wear mà Balenciaga bị đánh giá là trở nên thấp cấp. Vì vậy, năm 1992, Michel Goma bị thay thế bởi Josephus Thimister. Nhà thiết kế người Hà Lan tiếp tục thiết kế các trang phục may đo sẵn cho Balenciaga, nhưng với phong cách cao cấp và tối giản.
Tuy nhiên, mãi đến khi Nicolas Ghesquière trở thành giám đốc sáng tạo thì Balenciaga mới được vực dậy thực sự.
Balenciaga dưới bàn tay của Nicolas Ghesquière (1997 – 2012)
Nicolas Ghesquière đến với thương hiệu Tây Ban Nha dưới thời kỳ của Josephus Thimister, ở cương vị một nhà thiết kế học việc. Nhưng, tài năng của anh mau chóng được nhận ra. Vì vậy, năm 1997, Nicolas Ghesquière được đề bạt lên, trở thành Giám đốc sáng tạo.
Có nhiều điểm tương đồng giữa Nicolas Ghesquière và nhà sáng lập thương hiệu. Cả hai cùng tự mày mò học thời trang chứ không theo một lớp học bài bản nào. Hầu hết những gì Nicolas Ghesquière biết được về thời trang đều đến từ những ngày học việc ở các thương hiệu khác, như Jean-Paul Gaultier và Agnes B.
Dưới thời kỳ của Nicolas Ghesquière, Balenciaga trở nên trẻ trung và rock hơn. Các sản phẩm mang phong cách hơi hướng rock, của giới mê thời trang xe mô-tô. Nổi bật nhất phải kể đến dòng túi Motorcycle, còn được gọi là Lariat hay City Bag. Nó mau chóng trở thành một It Bag trong thập niên 2000, được những hot girl bậc nhất như Paris Hilton, Lindsay Lohan hay Nicole Richie ưa thích.
Alexander Wang, người nối nhiệm được nhiều kỳ vọng nhưng gây thất vọng
Năm 2012, Nicolas Ghesquière rời vị trí giám đốc sáng tạo sau 15 năm huy hoàng. Người thay thế anh là Alexander Wang, “làn gió mới” gốc Á.
Thẳng thắn mà nói, sự tiếp nối của Wang trong 3 năm gắn bó với Balenciaga không thật sự ấn tượng. Thế mạnh của Alexander Wang là những thiết kế ready-to-wear, đậm chất thể thao, thành thị. Nhưng anh lại không có nhiều kinh nghiệm trong thiết kế couture. Balenciaga dưới bàn tay Alexander Wang bị sai lệch ADN khá nặng so với ngày đầu thành lập.
Dù vậy, vẫn phải thừa nhận rằng Wang là một marketer xuất sắc. Các mẫu thiết kế túi phong cách ‘sporty-chic’ của anh đều bán chạy. Wang đã giúp Balenciaga đạt mức tăng trưởng gấp đôi tính đến tháng 3–2015.
Và Demna Gvasalia, người đưa Balenciaga đến với phong cách avant garde
Nối tiếp Alexander Wang, tập đoàn Kering bổ nhiệm một nhà thiết kế trẻ khác thay thế: Demna Gvasalia. Lúc này, Demna Gvasalia đang gây tiếng vang với thương hiệu cá nhân là Vetements. Một thương hiệu thời trang đường phố hoàn toàn khác biệt so với Balenciaga!
Tuy nhiên, trong thiết kế của Gvasalia, người ta lại thấp thoáng thấy sắc thái và sự linh hoạt trong xử lý phom dáng của nhà sáng lập Cristóbal. Sự giao thoa rất riêng đó được trình làng qua Show diễn đầu tay đã giúp fan thương hiệu tin tưởng nhiều hơn vào tài năng của Gvasalia.
Thiết kế nổi tiếng nhất mà Demna Gvasalia mang lại cho nhà mốt Tây Ban Nha là đôi giày thể thao chunky Triple S. Đôi giày này đã khai sinh hẳn trào lưu Ugly Sneaker (giày thể thao xấu lạ) hay Dad Sneaker (giày to khủng bố).